Czym wina rocznikowe różnią się od młodych?
Zastanawiasz się, dlaczego z otwarciem niektórych win warto się wstrzymać, podczas gdy inne smakują najlepiej krótko po opuszczeniu swojego winiarskiego matecznika? Z dzisiejszego artykułu dowiesz się, jakie są różnice pomiędzy właściwościami młodych i rocznikowych win.
Młode wino kupisz od ręki. Na rocznikowe musisz poczekać co najmniej trzy lata
W pierwszej kolejności powiemy sobie, jak wygląda podział win z punktu widzenia przepisów prawa.
- Młode wina trafiają do klientów w tym samym roku, w którym odbywały się zbiory winogron do ich produkcji. Trzeba je wypić w ciągu dwóch lat od butelkowania.
- Wina rocznikowe mogą trafić do sprzedaży najwcześniej po trzech latach od zbiorów.
Wina rocznikowe są najlepszą rzeczą, jaką winiarze mają do zaoferowania. Dzięki dojrzewaniu w butelkach zyskują coś, czego młodym winom brakuje – idealną harmonię i złożoność smaku.
Niektóre czerwone wina wręcz proszą się o dłuższe dojrzewanie w butelce. Gdybyś pił je jako młode, prawdopodobnie uderzyłby cię ich pełen goryczy smak. Wskutek dojrzewania dochodzi jednak do złagodzenia tanin, które mają ten cierpki smak na sumieniu.
Jakie są najważniejsze różnice pomiędzy młodym a starym winem?
- Smak: Stare wina mają – dzięki smakom trzeciorzędowym – bogatszy charakter niż młode.
- Aromat: W zapachu win rocznikowych wyczujesz więcej wariacji aromatu.
- Kolor: Starzejąc się, dojrzałe wina nabierają bardzo ciemnych odcieni.
- Serwowanie: Wina koneserskie warto najpierw napowietrzyć, podczas gdy młode wina najlepiej podawać od razu po otwarciu butelki.
Smak i zapach najważniejszymi atutami dojrzałego wina. Pracuje ono nawet leżakując w butelce
W przypadku młodych win delektujemy się przede wszystkim ich smakami podstawowymi. Mogą to być nuty świeżych owoców czy cytrusoów. Aromat młodych win będzie bardziej kwaskowy, a smak – ze względu na wyższą zawartość tanin – może być lekko cierpki.
W procesie dojrzewania dochodzi jednak do złagodzenia tanin. Dzięki długiemu dojrzewaniu spektrum smakowe win rocznikowych wzbogacają dodatkowe elementy – smaki i aromaty trzeciorzędowe. Dzięki nim podczas degustacji możesz wyczuć w winie miód, zioła, przyprawy czy rozmaite ziemiste nuty. A przy tym wszystkie smaki pozostają w idealnej harmonii. Starsze wina po prostu zapewniają bardziej złożone doznania smakowe niż wina młode. Naucz się degustować wina rocznikowe niczym sommelier.
W jaki sposób powstają trzeciorzędowe nuty? Podczas leżakowania przez dobrej jakości korek dochodzi do natleniania wina, a tym samym do przebiegających nieprzerwanie procesów biochemicznych pomiędzy substancjami zawartymi w winie. To dlatego to samo wino z tego samego rocznika w każdym roku smakować będzie inaczej.
Wskazówka: Najlepszym sposobem na sprawdzenie, w jaki sposób czas odciska swe ślady w smaku wina jest zakup zestawu takich samych win do leżakowania i zapewnienie im idealnych warunków przechowywania. Będziesz wówczas mógł sukcesywnie otwierać wina i oceniać, w jakich sposób z czasem zmieniają się ich właściwości smakowe.
Różnice w zabarwieniu młodych i starych win
Dojrzewanie wina wpływa nie tylko na jego smak i zapach. Powolne natlenianie powoduje również przemiany jego koloru. A to właśnie kolor wina jest zarazem pierwszą wskazówką, która podpowiada, że mamy do czynienia z koneserskim egzemplarzem. Ponieważ im wino starsze, tym jest ciemniejsze.
Kolor młodych białych win może w procesie dojrzewania przekształcić się z jasnozłotego w bursztynowy. Szukaj najciemniejszych białych win rocznikowych wśród win deserowych. Ciemne są zazwyczaj także dojrzałe wina ze szczepu Chardonnay.
Młode czerwone wino o czereśniowym odcieniu w procesie długiego dojrzewania zyskuje nawet bardzo ciemne, rubinowe refleksy. Do najciemniejszych czerwonych win należą wina rocznikowe wyprodukowane z odmiany Syrah. Po piętach depczą im dojrzałe wina ze szczepu Cabernet Sauvignon.
Przed podaniem pozwól dojrzałemu winu pooddychać
Młode wina smakują i pachną najlepiej zaraz po otwarciu. Aby móc w pełni cieszyć się winem, po otworzeniu butelki nie zwlekaj zbyt długo i serwuj wino od razu. W konsekwencji zbyt długiej ekspozycji na działanie powietrza smak wina staje się bowiem płaski.
Z kolei winom rocznikowym służy krótki pobyt na powietrzu przed zaserwowaniem. Proces napowietrzania wina w języku sommelierów zwie się dekantacją. Przed podaniem wino przelewa się na chwilę do dekantera przypominającego karafkę. Dzięki temu zdekantowane wino się „otwiera”, a podczas późniejszej degustacji ukazuje wszystkie wymiary swojego smaku i aromatu w pełnej krasie. Dekantacja jest odpowiednia głównie dla win młodszych niż 20 lat – u starszych roczników nie jest konieczna.
Wskazówka: Podając wino pamiętaj o odpowiedniej temperaturze serwowania. Nie jest to skomplikowane – zalecaną dla danego wina temperaturę podania bardzo często znajdziesz na jego etykiecie.
Nie odkładaj do piwniczki młodego wina ze sklepu
Pamiętaj, że nie wiszystkie wina nadają się do leżakowania. Takie wina będą smakować najlepiej jako młode. Potencjał dojrzewania wina zależy bowiem od odmiany oraz jakości winogron, a także technologii produkcji. Istotne jest również to, na ile konkretny rocznik się „udał”. To z kolei zależy od pogody, a więc de facto przypadku. Wino musi mieć takie predyspozycje do dojrzewania, jak idealna zawartość cukru, kwasowości i alkoholu. Alkohol pełni tu rolę konserwantu.
Czy wiesz, że najmłodszym winiarskim dzieckiem jest co roku wino świętomarcińskie? Dojrzewa raptem kilka tygodni.
Które białe wino smakować będzie świetnie, gdy dojrzeje? Podpowie nam cukier
Spotkałeś się już ze stwierdzeniem, że białe wino nie nadaje się do leżakowania? Niekoniecznie. Ocena potencjału dojrzewania białych win odbywa się na tych samych zasadach, co w przypadku win czerwonych.
U białych win obowiązuje ponadto reguła, że im wyższa zawartość cukru w winogronach, tym większy potencjał dojrzewania wina. Wiedzą o tym doskonale winiarze z regionu Sauternes – niektóre ich winiarskie kąski mogą leżeć w piwnicy naprawdę długo.
Do Sauternes porównywany niekiedy bywa nie mniej sławny Tokaj. Technologia produkcji tokaju oraz wina Sauternes jest bowiem bardzo podobna. Wskutek działania szlachetnej pleśni dochodzi do kurczenia się winogron. W ten sposób w jagodach koncentruje się cukier. Również dojrzały tokaj jest dowodem na to, że białym słodkim winom dojrzewanie służy.
Wybierz dojrzałe czerwone wino spośród najsławniejszych jego przedstawicieli
Generalnie można powiedzieć, że im wyższa zawartość ekstraktu i tanin w czarnych winogronach, tym bardziej powstałe wino nadaje się do leżakowania. Dzięki wysokiej zawartości ekstraktu wino zawiera także idealną ilość kwasów obniżających ryzyko niepożądanego rozwoju mikroflory w winie. Również wyższa mineralność wina może stanowić obietnicę, że odłożenie go do piwniczki nie zakończy się fiaskiem.
Do leżakowania wyjątkowo dobrze nadają się słynne wina ze szczepu Nebbiolo. To nie przypadek, że bez tej odmiany nie powstałoby jedno z najlepszych włoskich win – Barolo. Dowiedz się z naszego artykułu, dlaczego Barolo nazywane jest „winem królów”.
Do leżakowania nadają się jednak również na przykład czerwone wina z odmian Sangiovese, Cabernet Sauvignon lub Merlot.
A na koniec jeszcze jedna praktyczna różnica pomiędzy winem młodym a rocznikowym. Młode wino to wdzięczny prezent z jakiejkolwiek okazji. Jeśli jednak zdecydujesz się podarować butelkę wina koneserskiego, przeniesiesz swój prezent o poziom wyżej. Możesz wykorzystać symbolikę liczb związaną z winami rocznikowymi, na przykład kupując 30-letnie wino dla jubilata obchodzącego 30 urodziny.
Wyselekcjonowane wina. W twoim e-mailu.
1x na miesiąc możesz się spodziewać rekomendacji, ciekawostek i korzystnych ofert dla twojej piwniczki.
Wysyłając e-mail, akceptujesz Warunki ochrony danych osobowych.
